EVALUATIE ECOSYSTEEMDIENSTEN VOOR KLIMAATADAPTIE

Momenteel woont meer dan 54% van de wereldbevolking in steden. Vanwege de aanhoudende verstedelijking zal dit percentage naar verwachting toenemen tot ongeveer 74% in 2040. De snelle groei levert niet alleen veel sociale, financiële en ruimtelijke problemen op, maar ook levensbedreigende milieuproblemen. Klimaatverandering houdt langere perioden van warmte in, toenemende overstromingen,perioden van droogte en een sterke toename van luchtvervuiling in steden. Volgens het laatste rapport van het IPCC (International Panel for Climate Change - Climate Report 2018) over de aanhoudende klimaatverandering, kan met de huidige kennis slechts een periode van 12 jaar overzien worden, waarna de klimaateffecten niet kunnen worden berekend. Deze verschijnselen zijn tegenwoordig niet alleen de grootste bedreigingen, maar ook de oorzaak van veel sociale problemen: toegenomen door ziekte gerelateerde afwezigheden, verminderde werkefficiëntie of vroegtijdige sterfte. (TEEB, 2010; IPCC, 2018).

Er is een complexe interactie waargenomen tussen groeiende stedelijke en milieuproblemen en ontbrekende stedelijke ecosysteemdiensten. Belangrijke internationale onderzoeken hebben aangetoond dat het gebruik van de diensten van de natuur niet alleen oplossingen biedt voor de klimaatbestendige stad, maar tegelijkertijd ook aanzienlijke financiële voordelen oplevert. Hoewel ecosysteemdiensten niet alle problemen direct of volledig kunnen oplossen, vormen ze een substantieel en beslissend onderdeel van de oplossing. (Costanza et al., 1997; Köhler et al., 2001; TEEB, 2010; Stache et al., 2019). Om stedelijke ecosysteemdiensten te intensiveren, is structurele integratie van vegetatie binnen de stedelijke ruimte nodig. De sporadische en incoherente aanplant moet worden omgezet in een permanent en continu groen om de prestaties van de vereiste diensten te garanderen.

De Evaluatiemodule voor Urbane Ecosysteemdiensten (EUE) is ontwikkeld om stedenbouwkundigen en architecten in staat te stellen de klimaateffecten van hun ontwerpen in te kunnen schatten. Tevens is het model bedoeld voor de overheid om de klimaateffecten van een bouwproject en gerelateerde ecosysteemdiensten te analyseren en te evalueren. De module koppelt ecosysteemindicatoren aan hun gekwantificeerde prestaties. De module is een kwantificeerd antwoord op de groeiende behoefte aan berekeningsmethoden voor klimaatadaptieve vegetatieve stedelijke oplossingen. De modellen en de ontwerpstrategie kunnen worden gebruikt voor zowel nieuwe ontwikkelingen als het opnieuw ontwerpen van bestaande gebieden, op verschillende schalen: wijk, buurt, straat of gebouw.

VOORBEELDBEREKENING

Hieronder is een voorbeeld gepresenteerd van een locatie, conventioneel afgewerkt met steenachtige materialen en dezelfde locatie afgewerkt met  klimaatadaptieve materialen. Daarnaast kunt u het verschil in klimaateffecten zien tussen bouwprojecten met of zonder gebruik van ecosysteemdiensten. Een schatting van kosten, baten en verliezen is hierbij gevoegd.